Arıcılıkta Başarının Temeli Ana Arı
İlimiz gerek geniş çayır mera varlığı gerekse iklim özelikleri bakımından arıcılık açısından büyük potansiyel barındırmaktadır. Ülkemiz tarımı içerisinde önemi bir yeri olan arıcılığımızın verimliliği artırmak arıcılık işletmelerinin gelir düzeyini yükseltmek bal dışı arı ürünleri hakkında tüketici ve yetiştirici gruplarında farkındalık oluşturarak ürün desenini genişletmek önemlidir. Arıcılık faaliyetinde verimlilik ve başarı iklim, bitki florası, arı ırkı, bakım besleme, ana arının performansı, kullanılan malzeme ve materyal gibi birçok unsura bağlıdır. Bu unsurlardan en önemlilerden biriside arı kolonisinde bulunan ve kolonin genetik kaynağı ana arıdır. Bir arı ailesinde mevsime göre değişmekle birlikte 80 bin işçi arı 2 bin erkek arı bulunurken tüm bu bireyleri yumurtlayarak koloniye kazandıran ana arı 1 adet bulunmaktadır. Doğal olarak arı kolonisi dendiğinde o kolonin bal toplamasını, hırçınlığını, hastalıklara olan direncini, kışlama yeteneği olarak ifade ettiğimiz kış dönemlerindeki arı kayıplarını belirleyici olan ana arı ırkı ve performansıdır. Tabi bu durumlara bölgedeki flora yapısı iklim özelliği ve arıcının bakım besleme durumu önemlidir. Ancak doğru bir arı ırkı ile ve verimli bir genç ana arı ile çalışmadığımız sürece yapılan diğer tüm işlemler yetersiz olacaktır.
Arıcılıkta da bazen arıcı bir yıl boyunca bakmış olduğu arısı bal döneminde kalabalık bir nüfus ve güzel bir arı uçuşu görmesine rağmen bal hasadında beklediği verimi yakalayamamakta, kışın yoğun arı kayıpları yaşayabilmektedir. Bunun önemli nedenlerinden biriside ana arının özelliklerinin yetersiz olmasıdır. Kolonide bulunan ana arı normal şartlarda 5-7 yıl yaşarken dışarda çiçeklerin üzerinde gördüğümüz arılar 45 günlük ömürleri vardır. Ancak kolonideki ana arıların mümkünse her yıl en geç 2 yılda bir yenilenmesini gerekmektedir. İşte koloni için bu kadar önem arz eden ana arının doğru tekniklerle ile üretilmesi önemli bir konudur.
Erzurum ilinde yıllara göre değişmekle birlikte yaklaşık 150 bin koloniye sahip 2 bin üzerinde yerli arıcı 200 binin üzerinde koloniye sahip 1600 üzerinde il dışından gelen gezginci arıcı ile bal üretimi döneminde arıcılık faaliyeti yürütülmektedir. Sadece ilimiz arıcılarının düşündüğümüzde ilimizin her yıl yaklaşık 75 bin ana arıya ihtiyacı vardır. Arıcılık işletmeleri bu ihtiyaçlarını gerek il dışından getirmekte gerekse koloniden çıkan oğul arılar ile kolonilerin analarını yenilemekte veya arı sayılarını artırmaktadır. Bir kısım işletmede değişik yöntemlerle ihtiyaçları olan ana arıları üretmektedir. Ancak tekniğine uygun üretilmemiş arılar verimlilik açısından bir çok riski barındırmaktadır. Örneğin bir çok arıcının oğuldan ürettiği yeni arı kolonileri ana arıların yaşlı larvalardan üretilmesi, genetik olarak oğul eğilimi fazla arılardan arıların çoğaltılmasına neden olmakta bu durumda da arılar da kışlama kayıplarının fazla olması veya bal verimi düşüklüğü görülmektedir. Diğer bölgelerden getirilen arılarda da bölgemize uygun arı ırkının olmama durumu, hastalık ve parazit taşıma risklerini barındırmaktadır.
İl Müdürümüz Alpaslan KENGER “Erzurum da Bakanlığımız Hayvancılık Genel Müdürlüğünce Oltu İlçesi ve Mahallelerinde Ana Arı Yetiştiriciliği Projesi desteklenmiş olup Projeye altlık oluşturulması için Bakanlığımızdan onaylı Ana Arı Yetiştiriciliği talimatına uygun olarak Ana Arı Yetiştiriciliği kursu açtık. On gün süren bu kursta gerek teorik, gerekse pratik genel arıcılık uygulamaları dışında ana arı üretim teknikleri eğitimi verildi. Kursiyerlerimiz bizzat ana arı üretiminin her aşamasını damızlık seçimi, başlatıcı ve bitirici kolonilerin hazırlanması, ana arı yüksüklerinin hazırlanması, larva transferi, çiftleştirme kolonilerin oluşturulması, ana arı yüksüklerinin çiftleştirme kolonilerine dağıtılması, ana arı üretim koloni kontrolleri gibi tüm aşamaları bizzat uyguladılar. Kurs boyunca teknik personelimizce arılıklar ziyaret edilerek arıcılık arıcılarımız bilinçlendirilirdi. Ayrıca arıcılarımızın yenilikleri tanımaları adına Kafkas Arısı Üretim, Eğitim Ve Gen Merkezi Müdürlüğüne de teknik gezi düzenlenmiştir. Bu kursla amacımız Erzurum ilinde arıcılık işletmelerin genç ve verimli ana arı kullanımını yaygınlaştırmak ve ticari ana arı işletmesi kurulması için altlık oluşturmaktır" dedi.